Het gezegde is: een ezel stoot zijn hoofd geen derde keer aan dezelfde steen. Maar eigenlijk hopen we vooral dat als er iets gebeurt, we er ook echt iets van leren. Nu wil ik mijn zoon absoluut niet vergelijken met een ezel, en dit is ook niet de derde keer, maar de tweede. Toch hoop ik heel erg dat het bij deze tweede keer blijft. Wat het heel naar maakt is dat, naast we we heel erg geschrokken zijn, we vooral ook inzien hoe snel je je digitale bestaan kunt verliezen.
Vorig jaar, toen ik in de kliniek was, werd Michael aan alle kanten gehackt. Schrikken! En niet zomaar een beetje. Het ging in zo’n razendsnel tempo dat binnen no-time geld én accounts verdwenen waren. Dag en nacht zijn ze toen bezig geweest om ook maar een deel terug te krijgen. Maar dat was niet het enige. Alsof het een soort hacker-domino-effect was, werden ook andere familieleden getroffen. Voor we het wisten, was ook oma haar Facebook-, Prime- en Instagram-account kwijt. En geloof me, dat was niet alleen een schok voor Michael, maar ook voor ons als volwassenen.
Educatie: Voorkomen is beter dan genezen
Natuurlijk leren we onze kinderen dat ze nergens op moeten klikken als iets te mooi lijkt om waar te zijn. Maar helaas is dat soms niet genoeg. Hackers worden slimmer, slinkser en ze spelen steeds beter in op onze menselijke nieuwsgierigheid en goedgelovigheid. We hebben het er vaak over gehad: sterke wachtwoorden gebruiken, tweestapsverificatie instellen, verdachte links vermijden. Maar zelfs met die kennis ging het toch mis. Dat zet je aan het denken. Want hoe goed je ook oplet, soms word je gewoon overrompeld. Wat we van de eerste keer geleerd hebben? Dat je niet alleen moet focussen op preventie, maar ook op snelle actie als het toch misgaat. Dit keer waren we beter voorbereid. Wachtwoorden werden direct veranderd, accounts afgeschermd, en alle mogelijke schade beperkt. Maar dat maakt de schrik niet minder. En daarbij lukte het dit keer niet bij alles om het terug te krijgen, zo is Michael nog steeds zijn EPIC account (jaren lang verzamelde games en achievements) kwijt.
Hoe bescherm je jezelf (en je kinderen)?
Wat ik uit deze ervaring heb meegenomen, is dat we nooit genoeg kunnen leren over online veiligheid. Hier een paar lessen die wij als gezin nu nog serieuzer nemen:
- Unieke en sterke wachtwoorden – Geen “Michael123” of “Welkom2024”, maar echt lange, complexe wachtwoorden. Het liefst beheerd door een wachtwoordmanager.
- Tweestapsverificatie overal – Ja, het is soms onhandig, maar liever een extra stap dan je account kwijt.
- Regelmatige controle van accounts – We checken nu vaker of er verdachte inlogpogingen zijn geweest en of alles nog veilig is.
- Bewustwording over phishing – Niet alleen wij als ouders, maar ook de kinderen leren hoe ze verdachte berichten kunnen herkennen.
- Back-ups van belangrijke gegevens – Mocht een account verloren gaan, dan ben je in elk geval niet al je foto’s, documenten of herinneringen kwijt.
Een harde les
Ik hoop echt dat dit de laatste keer is dat we dit meemaken. Maar als deze situatie me iets geleerd heeft, is het wel dat je nooit te voorzichtig kunt zijn. Hackers rusten niet. Ze vinden steeds nieuwe manieren om binnen te dringen in je digitale leven. Daarom is het zo belangrijk om alert te blijven en je kinderen (en jezelf!) te blijven onderwijzen over online veiligheid.
Hopelijk hebben wij nu genoeg lessen geleerd, en hoeven we niet nog een keer deze paniek mee te maken. Maar één ding weet ik zeker: vanaf nu zijn we nóg waakzamer en is de PC en Steamdeck in ons huishouden voor de kids verleden tijd.
